MEYVE BAHÇESÝ TESÝSÝ

                MEYVE  BAHÇESÝ  TESÝSÝ
Bir meyve bahçesi tesis etmeden önce uygun yer seçimi gereklidir. Yer seçiminde þu faktörler çok önemlidir.
--- Ýklim : Kýþýn düþük sýcaklýklar, türlere göre deðiþmekle beraber soðuklama ihtiyacý, ilkbahar son donlarý ve sonbahar ilk donlarý meyve yetiþtiriciliðini kýsýtlayan iklim faktörleridir.
---Yöney: Bahçe tesis edilirken tercih edilecek yöney iklime, topraða ve meyve türüne göre deðiþir. Erken çiçek açan badem, kayýsý ve ilkbahar donlarýna karþý hassas olan ceviz gibi türlerde güney yönü tehlikelidir. Serin ve sert iklimli yerlerde Doðu-Batý yönünde bahçe tesis edilmesi tavsiye edilir. 
--- Toprak : Meyve aðaçlarý için en uygun topraklar derin, verimli, iyi havalanan ve yapýlarý kumludan, kumlu-týnlý ve killi-týnlýya kadar deðiþen topraklardýr. Birçok meyve türü için en uygun pH 5.5-6.5 arasýndadýr. Meyve yetiþtiriciliði yapýlacak yerde taban suyunun durumu da çok önemlidir. Genellikle türlere göre deðiþmekle beraber taban suyu yüksekliðinin 1 metreyi geçmemesi gereklidir.
--- Su : Baþarýlý bir meyve yetiþtiriciliði için yeterli miktarda ve iyi kalitede sulama suyunun saðlanmasý ve doðru bir þekilde kullanýlmasý gerekmektedir. Mümkünse su kaynaðýnýn durumuna göre dinlendirilmiþ su kullanýlmasý tercih edilir. Sulama uygulamasýnýn önemi kadar bir sulamada verilmesi gerekli olan su miktarý ve sulama zamanýn iyi belirlenmesi gerekir. Kontrollü su uygulamasý meyve verim ve kalitesini büyük ölçüde etki eder. Kontrollü su uygulamalarý modern sulama yöntemleri ile mümkündür. Bu yöntemlerin baþýnda damlama ve mini sprink sulama yöntemleri gelmektedir.

TÜR VE ÇEÞÝT ÞEÇÝMÝ
Bir yerde daha önce yetiþtirlmiþ tür ve çeþitler ile araþtýrma kuruluþlarýnýn tavsiye ettikleri tür ve çeþitler tercih edilmelidir. Hastalýk ve zararlýlarla mücadele ile kültürel bakým iþlemlerinin kolay yapýlabilmesi için tek bir türle kapama bahçeler kurulmasý tavsiye edilir. Ekonomik açýdan pazar üstünlüklerine sahip çeþitler tercih edilmelidir. Örneðin erken olgunlaþan çeþitler erkencilik saðlayan alanlarda   yetiþtirildiðinde pazarlama bakýmýndan çok önemli avantajlar saðlamaktadýrlar.
Birçok meyve tür ve çeþidinde aðaçlarýn ürün verebilmeleri için mutlaka yabancý tozlanmaya ihtiyaç vardýr. Meyve aðaçlarý bol çiçek açtýklarý halde çok az meyve baðladýklarý hatta hiç meyve yapmadýklarý durumlar dölleyici probleminden kaynaklanmaktadýr. Elma, armut, kiraz, erik, badem gibi meyve türleri mutlaka yabancý tozlanma isterler. Bu türlerle bahçe kurarken en az iki ve daha fazla çeþit kullanýlmalýdýr. Özellikle kiraz bahçesi kurarken çeþitlerin birbirini tozlayýp tozlamadýðýnýn bilinmesi gerekir. Örneðin son zamanlarda üretimi hýzla artan 0900 Ziraat çeþidinin dölleyicileri Starks Gold,Lambert ve Merton Late’dir.
Kayýsý türünde ise çeþitlere göre deðiþmekle beraber tozlayýcý çeþit kullanýlmasý verim ve kaliteyi artýrmaktadýr. Ceviz türünde ise aþýlý olarak üretilen bazý çeþitlerin tozlayýcýsý belirlenmiþ olmasýna karþýn tohumdan üretilenlerin ki belirlenmemiþtir. Standart çeþitlerden oluþan ceviz bahçesi kurulurken dölleyici çeþitlerin kullanýlmasý gerekmektedir. 

DÝKÝM SÝSTEMLERÝ VE DÝKÝM SIKLIÐI
Düz arazilerde genellikle kare, dikdörtgen, satranç ve üçgen dikim uygulanýr. Dikim sistemi belirlendikten sonra sýralarýn yönü arazinin durumuna göre belirlenmelidir. Güneþ ýþýnlarýndan daha iyi yararlanmak için, sýralarýn kuzey-güney yönünde oluþturulmasý gerekir. Arazide soðuk havanýn birikebileceði çukur yerler varsa, oralarda soðuða tolerans gösteren, soðuklama isteði uzun olan tür ve çeþitler yada geç çiçek açan çeþitler seçilmelidir.
Kare dikimde aðaçlar arasýndaki mesafeler eþittir. Uygulanmasý kolay ancak  birim alana daha az aðaç dikilebilen bir sistemdir.
Fidan Sayýsý= 1000/ a²
(a : Karenin bir kenar uzunluðu metre)
 
Dikdörtgenin köþelerine yapýlan dikimdir. Kare dikime göre daha fazla fidan dikilebilir. En çok kullanýlan dikim sistemleri arasýndadýr.
Fidan Sayýsý : 1000/ axb
( a : sýra üzeri aralýðý metre
       b : sýra arasý aralýðý metre )
Satranç dikim sisteminde  karenin  köþelerine dört aðaç bir aðaç ise karenin merkezine dikilir. Erken dönemde daha fazla ürün ve gelir elde etmek için uygulanmaktadýr. Kare dikimin yaklaþýk iki katý fidan dikilebilmektedir.
Üçgen dikim aðaçlarýn eþkenar üçgenin köþelerine dikildiði bir sistemdir. Kare þekline göre ayný alana %15 daha fazla aðaç dikilebilmektedir.


Kontur dikim sistemi, eðer meyve bahçesi kurulacak arazi çok meyilli ise tesviye ile düzeltme mümkün olamamaktadýr. Burada  teraslar yapýlmalý ve teraslarda sulama sularýnýn tutulabilmesi için kenar  kýsýmlar yüksek tutulmalýdýr.
 Dikim þekli ne kadar düzensiz olursa olsun sulama ve yaðmur sularýnýn gövdenin etrafýnda birikmemesi için aðaçlar kenara yakýn dikilirler.
 
Dikim aralýklarýnýn belirlenmesi anacýn geliþme kuvveti yanýnda çeþidin alacaðý son büyüklükte dikkate alýnmalýdýr. Tür ve çeþide göre sýra arasý ve sýra üzeri mesafeler deðiþmektedir. Çöðür anacý üzerine aþýlý elma, armut, kiraz, kayýsý, viþne, erik gibi meyve türlerinde genellikle sýra arasý ve sýra üzeri mesafenin 6x6 metre olmasý tavsiye edilir. Þeftali için sýra arasý 5 m, sýra üzeri 3 m yeterlidir. Ceviz bahçesi tesis ederken bu mesafeler 10x10 metre olmasý gerekir.   
FÝDANIN TEMÝNÝ
Fidanlarýn dikimden birkaç ay önce temin edilmesi gerekmektedir. Fidan alýnacak yerin güvenilir ismine doðru fidan üreten sertifikalý olmasý zaruridir. Çünkü büyük masraflar gerektiren bahçe tesisinin geri dönüþü de zordur. Fidanlarýn hastalýk ve zararlý bakýmýndan temiz olmasý arzu edilir. Enstitümüzde ve diðer bazý kamu kuruluþlarýnda da fidan üretimi yapýlmaktadýr. Halen enstitümüzde elma, armut, kiraz, erik, viþne, kayýsý türlerine ait deðiþik çeþitlerde fidan üretimi yapýlmaktadýr. Ayrýca aþýsýz ceviz fidaný da mevcuttur.  Yeni bir kapama bahçe kuracak üreticilerimizin  fidan taleplerini Aralýk ayýnda yapmasý gerekir. Fidan sökümleri  kurumumuzda hava þartlarýna baðlý olarak genellikle Mart ayýnda yapýlmaktadýr. Dikimde bir yaþlý fidan tercih edilmelidir. Kurumalar dikkate alýnarak genellikle %20-25 daha fazla fidan alýnmalýdýr.
Eðer fidaný aldýðýmýz yer uzak bir yerse fidaný götürürken çok dikkat edilmelidir. Alýnan fidanlarýn kökleri kurumamasý için kök kýsýmlarý iyice sarýlmalýdýr. Rüzgar ve güneþe karþý sýkýca korunmalýdýr. Fidanlar dikim zamanýna kadar, köklerini güneþ ve kuru havadan korumak için nemli toprak içine gömülerek muhafaza edilirler.
TOPRAK HAZIRLIÐI
Bahçe kurulacak arazi uzun süre iþlenmemiþ ise sürüm öncesi toprak dip-kazan ile patlatýlmalýdýr. Ardýndan derin sürülerek ve yaz mevsimi sonuna kadar topraðýn havalanmasý ve güneþlenmesini saðlamak için beklenmelidir. Eðer daha önce yetiþtiricilik yapýlan bir alanda dikim yapýlacak ise bahçe yapýlacak yerin topraðý ilkbahar veya yaz aylarýnda derin bir þekilde sürülmelidir. Sonbaharda kesekleri kýrmak daðýtmak ve araziyi tesviye etmek için týrmýk veya diskaro çekilerek arazi dikime hazýr hale getirilir.
 

Kayýtlý Fotoðraf Bulunamadý.